Nu het (hopelijk) eindelijk wat mooier weer wordt, worden er weer volop barbecues georganiseerd. Gedurende het barbecueën en tijdens feestjes staat eten vaak uren buiten de koelkast. Meestal wordt er niet bij stilgestaan hoe snel de bacteriën hier toeslaan. Een voedselvergiftiging is dan snel opgelopen.
Voedselvergiftiging loop je helaas niet alleen op door het eten van voedsel dat te lang buiten de koelkast bewaard wordt, maar kan ook veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een verkeerde temperatuur van de koelkast, een verkeerde behandelwijze (bij de producent of bij jou thuis), het gebruik van voedingsmiddelen waarbij de houdbaarheidsdatum verstreken is etc.
Niet iedereen is even vatbaar voor voedselvergiftiging. Wanneer men besmette voedingsmiddelen eet, hangt het al dan niet ziek worden af van de soort ziektekiem, het aantal opgenomen kiemen en de persoonlijke weerstand. Kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen van wie de weerstand laag is worden hier over het algemeen eerder ziek van.
Om voedselvergiftiging zo veel mogelijk te voorkomen kun je letten op onderstaande punten.
Voedingsmiddelen inkopen
Veilig en hygiënisch omgaan met voedsel begint al bij het inkopen van de voedingsmiddelen. Het etiket op de verpakking bevat belangrijke informatie over de ingrediënten, de houdbaarheidsdatum en de bereidingswijze.
Checklist voedingsmiddelen inkopen
– De winkel oogt netjes.
– De verpakking van het product is schoon, niet beschadigd en ongeopend.
– Deksels van potten staan niet bol (i.v.m. zuurstof).
– Dagverse producten (groenten, fruit, vlees, vis) zien er fris uit.
– Producten worden op de juiste temperatuur bewaard.
(Bijv. gevogelte max. 4˚C, verse vis max. 2˚C)
– Producten die koel of diepgevroren zijn, worden in een koeltas vervoerd en zo snel mogelijk in de koelkast of diepvriezer opgeborgen.
– De uiterste verbruiksdatum of houdbaarheidsdatum van de producten ligt zo ver mogelijk weg.
– Vermijd dat vocht van vers vlees lekt op andere producten.
Voedingsmiddelen bewaren
Bij kamertemperatuur ( tussen 15˚C en 40˚C) vermenigvuldigen de meeste ziekteverwekkende bacteriën zich het snelst. De houdbaarheidsdatum van levensmiddelen die niet op de juiste temperatuur bewaard zijn, wordt aanzienlijk korter. Daarom moeten voedingsmiddelen die hier zeer vatbaar voor zijn (zoals verse vis, vleeswaren, melk, kaas, etc.) koel bewaard worden.
Meestal staat de bewaarwijze van een product op het etiket vermeld. Mocht dit niet het geval zijn, let er dan altijd op hoe het product in de winkel wordt bewaard. De tijd van aankoop tot bestemming moet zo kort mogelijk worden gehouden. Bederfelijke voedingsmiddelen mogen niet langer dan 2 uur in de gevaarlijke temperatuurzone (tussen de 4˚C en 65˚C) blijven.
Checklist voedingsmiddelen bewaren
– De ideale koelkasttemperatuur is tussen de 4 en 7˚C.
– De ideale diepvriestemperatuur is minimaal -18˚C.
– Hanteer het FIFO principe: first in, first out.
– Verwijder producten met een vervallen houdbaarheidsdatum.
– Verse vis dezelfde dag nog gebruiken.
– Dek of sluit producten goed af om uitdroging en lekken op andere producten te voorkomen.
– Eieren, rauw vlees, kaas en gesneden groenten altijd gekoeld bewaren.
– Producten zoals sauzen en dressings na opening altijd gekoeld bewaren.
– Doe de inhoud van geopende blikken in een goed afgesloten bakje en bewaar dit max. 2 dagen.
– Bereide gerechten die je wilt bewaren, moeten in minder dan 2 uur van 65˚C naar 10˚C worden afgekoeld en in een koelkast in een afgesloten bakje worden gezet. Een gerecht kan snel afkoelen door het in een bak met water en ijs te plaatsen.
– Bewaar restjes van afgehaald of bezorgd eten nooit langer dan 1 dag.
– Plaats nooit warme producten in de diepvries.
– Vries ontdooide producten nooit opnieuw in.
– Bereide gerechten kunnen max. 1 maand in de diepvries bewaard blijven.
Voedingsmiddelen bereiden
Voor het bereiden van voedsel is het belangrijk om te letten op de tijd, temperatuur, hygiëne en bereidingsmogelijkheden. Bacteriën en schimmels groeien snel bij kamertemperatuur en worden door voldoende verhitting onschadelijk gemaakt.
Checklist voedingsmiddelen bereiden
- Zorg voor schone handen en materialen.
- Houd rauwe en bereide producten gescheiden.
- Houd gewassen en niet-gewassen producten gescheiden.
- Zorg dat dooiwater van rauw vlees en rauwe vis direct wordt weggegooid, dit bevat veel bacteriën.
- Zet materiaal dat gebruikt is voor rauw voedsel direct weg.
- Raak etenswaren zo weinig mogelijk met de handen aan.
- Zet geen producten op de grond.
- Ontdooi voedsel nooit bij kamertemperatuur maar in de koelkast of in de magnetron.
- Bereid producten die ontdooid zijn direct na het ontdooien. Ontdooide producten zijn namelijk extreem gevoelig voor bederf.
- Verhit ontdooide producten door en door .
- Bereid je een maaltijd in de magnetron? Doe dit dan in kleine porties en roer regelmatig tijdens het opwarmen.
- Draai bij bakken en braden het product minstens 1 keer om.
- Vermijd bij bereiding in de oven een te hoge temperatuur. De kans is dan namelijk aanwezig dat de buitenkant snel verbrand, maar dat het product van binnen nog niet gaar is.
- Bereide gerechten moeten altijd warm gehouden worden bij minstens 65 ˚C (warmhoudplaatje).
- Warm babyvoeding nooit een 2e keer op.
- Houd vers beleg (kaas, vleeswaren) niet langer dan 2 uur buiten de koelkast!
- Koude gerechten en koude maaltijdingrediënten mogen tijdens het bereiden niet langer dan 30 minuten buiten de koelkast zijn, tenzij ze onmiddellijk worden opgediend.
- Koude maaltijden moeten binnen 2 uur geconsumeerd worden!
Zorg er ten slotte voor dat je na een toiletbezoek, het snuiten van je neus en na het aanraken van voedsel altijd je handen wast. Was groenten en fruit altijd grondig of schil deze. Vervang vaatdoekjes en sponsjes zo veel mogelijk (het liefst dagelijks) en houd huisdieren uit de keuken en van tafel.
Heb je dus bij een feestje of barbecue de keuken niet om de hoek, gebruik dan altijd warmhoudplaatjes en koelboxen met koelelementen om voedselvergiftiging zo veel mogelijk te voorkomen. Het zou toch zonde zijn, als het mooie weer straks eindelijk doorzet, dat jij ziek op bed ligt.
Geniet ervan!
Shop-tip: Barbecue cooler